Koninklijke Bibliotheek  I  Prins Willem-Alexanderhof 5  I  27 oktober 2023

Natuurverschijnselen raken ons allemaal. Bij de meeste mensen geven zij aanleiding tot vragen over leven en dood. Die willen dan weten: ‘Wat zit daar achter?’ Christiaan Huygens pakte dat aan door alles-wat-er-is op te vatten als een ‘natuurlijk mechanisme’. Benedictus de Spinoza zocht het antwoord op geheel eigen manier, door het Heelal te zien als God. Huygens vond dat het antwoord op iedere wat-zit-daar-achter vraag min of meer onzeker is. Spinoza zocht zijn heil in de veronderstelde zekerheid van de wiskunde. Twijfel en zekerheid lijken gescheiden door een onoverbrugbare kloof. Toch hebben deze twee geleerden veel gemeen, zoals we zien door hun werkwijzen te vergelijken. Hun gedachten over bewustzijn, intelligentie, kennis en begrip liepen grotendeels evenwijdig. Maar in het gebruik van wiskunde, en de verhouding tot hun God, was er tussen Huygens en Spinoza een wereld van verschil.

Vincent Icke is hoogleraar theoretische astrofysica aan Universiteit Leiden. Hij onderzoekt de structuurvorming in het Heelal, en de evolutie van kosmische structuren. Daarnaast is hij zelfstandig gevestigd beeldend kunstenaar.